ວັດພູຈຳປາສັກ

 ວັດພູຈຳປາສັກ ມໍລະດົກໂລກ ຂອງລາວຈາກອົງການ 

UNESCO

ວັດພູແຂວງ ຈຳປາສັກ

     ວັດພູ (ພາສາອັງກິດ: Vat Phou) ບູຮານສະຖານວັດຖຸ ຕັ້ງຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງລາວ ທີ່ແຂວງຈຳປາສັກ ຊຶ່ງເປັນແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບປະເທດກຳປູເຈຍ ຫ່າງຈາກອັງກໍວັດປະມານ 200 ກິໂລແມັດ ແລະ ປະມານ 1 ຊົ່ວໂມງ ໄປທາງລົດຈາກປາກເຊ. ວັດພູຈຳປາສັກໄດ້ຖຶກຮັບຮອງ ໃຫ້ເປັນມໍລະດົກໂລກ ຈາກອົງການຢູເນສໂກ (UNESCO)

     ເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳພິເສດແຫ່ງໜື່ງ ທີ່ມີຄວາມເກົ່າແກ່ ຊຶ່ງເປັນອາຄານກົກເຄົ້າ ສ້າງຂຶ້ນໃນສັດຕະວັດທີ 6, ຈາກນັ້ນກໍ່ມີ ການຕໍ່ເຕີມຕາມຍຸກສະໄໝຕໍ່ມາ ຈົນມາເຖິງສັດຕະວັດທີ 15. ວັດພູເປັນບູຮານສະຖານ ທີ່ໄດ້ອິດທິພົນທາງດ້ານວັດທະນະທຳ ມາຈາກຫຼາຍແຫ່ງຊຶ່ງລວມມີສິລະປະຂອມ, ອິນດູ ແລະ ພຸດ ຕາມ ຮ່ອງຮອຍຫຼັກຖານ ທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນໃນລວດລາຍສິລະປະ ຕາມສະຖານທີ່ຕ່າງໆ  ໃນຂົງເຂດວັດແຫ່ງນີ້ ບໍ່ວ່າຈະເປັນຮີດຄອງ ຫຼື ການເຊື່ອຖື. ສິ່ງທີ່ຍັງຄົງໄວ້ໃຫ້ເຫັນມາຮອດ ປະຈຸບັນ ຂອງວັດພູ ທີ່ເລີ່ມສ້າງມາແຕ່ ຈ.ສ 1000 ກໍ່ຄື: ສິລະປະຂອງຮິນດູ, ໂດຍມີການເຊື່ອຖືເທບພະເຈົ້າ ຂອງສາສະໜາຮິນດູ ຈາກປະກົດການທຳມະຊາດ ພູເກົ້າ ຊຶ່ງເປັນຈຸດປະກາຍຫຼັກ ໃນການມາສ້າງວັດພູ. ສ່ວນປະກອບຂອງ ວັດມີຮູບຊົງໄຕຣມູມ, ເປັນລຳດັບຄືມີການຄິດໄລ່ ທີ່ຊັດແຈ້ງເຊັ່ນ: ຮ່ອງນໍ້າທີ່ສົ່ງນໍ້າສັກສິດຍາວຢຽດອອກໄປເຖິງ 10 ກິໂລແມັດ ທີ່ສ້າງດ້ວຍຜູ້ຄົນໄດ້ອ້າງໃຫ້ ຮູ້ເຖິງການອອກແບບຄັ້ງທຳອິດ ຂອງສັງຄົມຢູ່ໃນປະຫວັດສາດນຳອີກດ້ວຍ. ປັດໃຈອື່ນກ່ຽວກັບ ການມີອຳນາດແຊກແຊງລັດທັງອິນດູ ແລະ ການເລືອກ ສະຖານທີ່ສ້າງວັດພູ  ແມ່ນເລືອກເອົາເສັ້ນຂະໜານ ທິດຕາ ເວັນອອກ – ຕາເວັນຕົກເປັນຫຼັກ, ເຊັ່ນດຽວກັນກັບຈອມພູເກົ້າ ຊຶ່ງປະກອບກັບປະກົດການທາງທຳມະຊາດ ຮ່ວມກັບແນວຄິດຂອງພຣະສີວະໃນສາສະໜາຮິນດູ.

     ການຖືຕາເວັນຂື້ນ ກໍ່ມີຄວາມກ່ຽວພັນກັບພຣະສີວະ, ດັ່ງນັ້ນມັນຈື່ງໄດ້ເກີດມີການເລືອກທິດທາງ ໃຫ້ມັນໄປລວງດຽວກັບທິດຕາເວັນອອກ – ຕາເວັນຕົກ. ຫຼັງຈາກຫຼາຍສັດຕະວັດຂອງການລີ້ຊ້ອນຢູ່ໃນຄວາມຊຸດໂຊມ, ຖືກປົກປິດໄວ້ຢູ່ໃນປ່າ, ນັກສຳຫຼວດທາງຊາວຝຣັ່ງ, ທ່ານ ອອງຣີ ປາກມອງຈີເອ, ຈຶ່ງໄດ້ຄົ້ນພົບ ວັດພູຄືນອີກໃນປີ ຄ.ສ 1914. ຫຼັງຈາກໄດ້ຖ່າຍຮູບເອົາສະຖານທີ່ນີ້ແລ້ວ, ອີກຄັ້ງໜື່ງ ແລະ ກໍ່ມິດງຽບຫາຍໄປ ໂດຍຄວາມບໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນ. ຄວາມສົນໃຈໄດ້ກັບຄືນມາອີກເທື່ອໃໝ່ໃນກາງປີ ຄ.ສ 1980 ເວລາທີ່ອົງການ ຢູເນັດສໂກ (UNESCO) ໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນລົງໄປສຳຫຼວດ ດ້ານບູຮານສະຖານ ຂອງສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້. ການລົງສຳຫຼວດໃນເທື່ອນີ້  ໄດ້ນຳໄປສູ່ການຈົດບັນທຶກເຂົ້າເປັນມໍລະດົກພາຍໃຕ້ ການຄຸ້ມຄອງຂອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ມໍລະດົກທີ່ໄດ້ສ້າງຂື້ນ, ຊຶ່ງມີເນື້ອໃນ ວ່າດ້ວຍການປົກປັກຮັກສາບູລະນະ ອະນຸຮັກສະຖານທີ່ນີ້ໄວ້ໃນປີ ຄ.ສ 2001.

ຂອບໃຈແຫຼ່ງຂ່າວ:Wikipedia